ΡΙΤΣΟΣ | Φόρουμ Πρέβεζας

Στην Λευκάδα στον πολυχώρο ΑΡΤηρια έγινε ένα αφιέρωμα στο έργο του Γιάννη Ρίτσου
Μίλησαν γνωστά ονόματα όπως ο φιλόλογος του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Γιατρομανωλάκης . Για το θεατρικό του έργο μίλησε η Κατερίνα Πολυχρονοπούλου και προβληθηκαν ταινιες με την αυτοβιογραφία του Γιώργου Σγουράκη

Η Ολια Λαζαρίδου ερμήνευσε σε πρεμιέρα το μονόπρακτο Περσεφόνη και οι εκδηλώσεις έκλεισαν με την συναυλία της Έλλης Πασπαλά Επιταφιος

Επίσης λειτουργούσαν εκθέσεις με έργα ζωγραφικής του ποιητή: ακουαρέλες, ζωγραφισμένες πέτρες ρίζες, σπιρτόκουτα ,πιάτα, αφού χαρτί ήταν σπάνιο στα χρόνια της εξορίας του
Οι αίθουσες ήταν κατάμεστες και με πολλούς Πρεβεζάνους και έμαθα ότι ανάλογη εκδήλωση θα γίνει και στη Πρέβεζα με παρουσία της κόρης του ποιητή
Θέλω να αναφερθώ για λίγο στο έργο του γιατί με τα ποιήματα του μεγάλωσα και γιατί ο πατέρας μου ο Ηλίας με πάνω από 15 χρόνια εξορίας τον γνώριζε και μου διηγούνταν πως σε στιγμές ηρεμίας στην εξορία πως σκηνοθέτησε με την βοήθεια του Γιάννη Ρίτσου θεατρικό έργο με ηθοποιό τον Κατράκη.
Ο Γ.Ριτσος ήταν από τους τελευταίους μεγάλους ποιητές . Ύμνησε τον απλό άνθρωπο, την ελευθερία, την δικαιοσύνη, την αδελφοσύνη, την επανασταση και την Ελλάδα Ήταν ο ποιητής της Ρωμιοσύνης. Ένοιωσε στο πετσί του την βία των ανθρωποφυλάκων στους νέους «Παρθενώνες» του Κανελλοπούλου ,στην Μακρόνησο,στην Γυάρο και στον Αι Στράτη.
Δημοσίευσε πάνω από 100 ποιητικές συλλογές, πεζογραφήματα, θεατρικά, μεταφρασεις,χρονογραφηματα. Ήταν ο Σταχάνοφ της Ελληνικής ποίησης. Και αυτό δεν ήταν σε βάρος της ποιότητας του έργου του. Το γράψιμο ήταν ο τρόπος του να επιζεί και να αντιστέκεται. Μερικές άτυχες στιγμές του, στα «κομματικά» ποιήματα του, με τα τανκς που χορεύουν στην Πράγα ,η αργότερα ,με τα παιδιά της ΚΝΕ, δεν μειώνουν καθόλου το έργο του, απλώς πίκραναν το εκτός ΚΚΕ αριστερό ακροατήριο του. Γιατί ο Ρίτσος ανήκει σε όλη την ελληνική και παγκόσμια αριστερά.
Ο ίδιος, στο τέλος της ζωής του, όταν ξεφεύγει απ τον εναγκαλισμό του κόμματος, γράφει το «Τι παράξενα πράγματα»,και εκεί κάνει την αποκατάσταση του. Παρουσιάζει όλες τις εσωτερικές ανησυχίες και αδυναμίες, αντιμετωπίζει τις σιωπές του , δείχνοντας το πραγματικό μεγαλείο του.
Στη συνέχεια θα μεταφέρω αποσπάσματα από την ομιλία του φιλόλογου Γιώργου Γιατρομανωλάκη, καθηγητή του Πανεπιστήμιου Αθηνών, με τίτλο « Γιάννης Ρίτσος, ο εργάτης ποιητής»

Στην ανθολογία η ερευνήτρια του Ρίτσου Χρύσα Παπαδάκη γράφει:
Διαβάζοντας την ιστορία του αιώνα θα την βρει κάνεις μέσα από τα ποιήματα, τα άσματα. τους τύπους των ηρώων του Γ.Ρίτσου. Θα την βρεί στον εσωτερικό κόσμο του ποιητή που αποτύπωσε μέσα από νοοτροπίες ιδεολογικούς καταναγκασμούς αμφισημίες και αντιφάσεις την πάλη του στοχαστή ανάμεσα στα δυσοίωνα μηνύματα των καιρών ενώ είχε   συνδέσει το πεπρωμένο του με το υψηλό όραμα της ανθρωπότητας τον σοσιαλισμό.
Ο Ρίτσος είναι ενας εργάτης που γράφει ακατάπαυστα είναι κατά δήλωση του ενας προλετάριος της τέχνης Είναι κατ εξοχήν πολιτικός ποιητής .Αυτή την θέση του δεν την διεκήρυξε απλώς αλλά την πλήρωσε με φυλακές και εξορίες. Είναι ενας οραματιστής επαναστάτης με κομματική ταυτότητα που συμμαχεί με τον λαό για την αλλαγή του κόσμου. Αλλά ακόμα και όταν δρούσε κομματικά και πολιτικά δεν υπηρετούσε σκοπιμότητες. Ήταν το όραμα ενός γενναίου ανθρώπου με δικαίωμα στην κριτική στην δικαιοσύνη στην ελευθερία στην αέναη επανασταση.
Έχει κατηγορηθεί ως κομματικός ποιητής αλλά ο ποιητής αρνείται τον καταναγκασμό αλλά και κάθε δόγμα , ο ποιητής μένει μόνος και ασυμβίβαστος.                                       Υπάρχει μέσα του ενας διχασμός ανάμεσα στο πολιτικό καθήκον και το ποιητικό καθήκον που τον κάνει να μένει σιωπηλός η να μιλά αινιγματικά. Αυτή την σιωπή και αινιγματικότητα την συναντούμε και στους άλλους ποιητές και συγγράφεις Αλέξανδρου, Αναγνωστάκη, Πατρίκιο ,Χατζή. Ο διχασμός ακυρώνεται από την ανάγκη να εργάζεται και να αγωνίζεται και ας ξέρει ότι μπορεί να μη τα καταφέρει.
Σε ένα ποίημα 3 χρόνια πριν πεθάνει λέει το 1987
Η πρώτη και τελείται α λέξη ήταν ο έρωτας και η επανασταση
Όλη τη σιωπή σου κρύβει η ποίηση.
Η και αργότερα :   Εκείνα που έλεγες τότες ακριβώς εκείνα έγιναν αίμα
Στα λόγια που έμειναν στο αέρα μετέωρα διφορούμενα
Σαν ανεξίτηλη πληγή
Τώρα δεν έχεις τίποτα να πεις αφού δεν έχεις τίποτα να κρυψεις
Δηλαδή ο ποιητής δεν έλεγε την αλήθεια; όχι βεβαία . Ο Ρίτσος είναι τίμιος αγωνιστής αλλά οι ποιητές είναι οι χρησμοδότες, δεν εξηγούν αλλά επισημαίνουν.
Ο ρεαλισμός υπαγορεύει να πει ότι ο κόσμος δύσκολα αλλάζει και χρειάζεται συνεχής πεισματικός αγώνας και όχι μοιρολατρία. Με δαίμονες διώχνουμε τα φαντάσματα γράφει.

Ο Ρίτσος πέφτει σε ένα ηρωικό πεσιμισμό. Υπερασπίζεται την διαδρομή του και την αισιόδοξη άποψη   γράφει :          όταν φύγει κανείς γιατί όλοι φεύγουμε μια μέρα
Θα μείνει ένα γλυκύτατο χαμόγελο που αδιάκοπα
Λέει ναι και παλι ναι
Τελικά ο Ρίτσος είναι ενας αισιόδοξος ποιητής Δεν πρέπει λέει να ομολογούμε ότι οι ελπίδες έχουν διαψευσθεί
Γράφει στον Ελύτη ότι η ποίηση υπάρχει για να διορθώνει τα λάθη του θεού και να βοήθα τους ανθρώπους Σε σύγκριση με τον Ελύτη, ο ενας είναι αστός, ο άλλος είναι προλετάριος. Ο ενας δεν έχει καμία δέσμευση, ο άλλος έχει το καταραμένο πολιτικό καθήκον. Είναι δεσμευμένος με το καθήκον για την αλλαγή του κόσμου, είναι ενας προλετάριος του πνεύματος και της τέχνης που εργάζεται δίχως βάρδιες δίχως απεργίες δίχως οκτάωρα.
Όσο για το τραγικό παράδοξο για την σύγκρουση της αισιόδοξης στάσης του για τη ζωή και το μάταιο όραμα της που αναδείχνεται συχνά    πυκνά από την ποίηση του είναι ότι αυτό που βαραίνει τελικά είναι η απελπισμένη αντίσταση.
Αυτό γίνεται καθαρό από το ποίημα του                                                                                                          Η σύγκρουση της Ελένης
Προσπαθούν να δουν οι άνθρωποι και πάλι από τον πανύψηλο τοίχο
Γνωρίζοντας ότι ο τοίχος δεν ραγίζει ούτε πέφτει
Να δουν από μια χαραματιά λίγο γαλάζιο την ευτυχία τους
Ίσως ωστόσο εκεί που καποιος αντιστέκεται χωρίς ελπίδα
Ίσως εκεί να αρχίζει η ανθρωπινή ιστορία
Που λεν η ομορφιά του ανθρώπου..